Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego nie obejmują jedynie pomników, czy też pamiątkowych tablic, ale także dziedzictwo niematerialne, utrwalone m.in. w miejskiej onomastyce. Jedną z najważniejszych inicjatyw na tym gruncie, i jedną z pierwszych w ogóle jeśli idzie o upamiętnienie wielkopolskiej insurekcji, było przemianowanie
Zapraszamy na Ziemię Płocką, urokliwą piastową krainę, na Równinie Mazowieckiej, w sercu Polski, sięgającą swą historią wieków średnich. Współczesny powiat płocki położony na północno-zachodnim Mazowszu jest jednym z największych powiatów w regionie i w kraju. W naszych granicach administracyjnych o powierzchni blisko 1800 km2 zawiera się 15 samorządów: 3 gminy miejsko-gminne (Drobin, Gąbin, Wyszogród) i 12 gmin wiejskich(Bielsk, Bodzanów, Brudzeń Duży, Bulkowo, Łąck, Mała Wieś, Nowy Duninów, Radzanowo, Słubice, Słupno, Stara Biała, Staroźreby). Nazewnictwo decyduje o unikatowych walorach danego obszaru. Jest ważnym elementem tradycji regionalnej. Nazwy własne miejscowości, rzek, mokradeł i innych miejsc topograficznych, nazwiska, przydomki, itp. są często – przy braku innych źródeł historycznych – jedynym śladem przeszłości. Na wstępie warto zwrócić uwagę na nazwy miejscowości. Naukowe badania językoznawcze dotyczące mazowieckich ziem położonych na północ od Wisły i Bugu wykonał i opublikował Karol Zierhoffer. Autor ustalił, że cechą lokalną na tym obszarze jest występowanie nazw tzw. włodyczych, czyli rodowych. W powiecie płockim nazwą tego typu są np. Krzykosy (utworzone od rzeczownika osobowego Krzykos) czy odimienne, np. Dobrzyków w gminie Gąbin (od imienia Dobrzyk). Duża grupa nazw pochodzi od cech ukształtowania terenu – są to nazwy topograficzne, np. Bielsk (utworzone od słowa biel, czyli mokradło, bagnista łąka), Zakrzewo (od miejsca położonego za krzakami), Kępa (rzeczna wyspa), a także Łęg (podmokła łąka), Mokrzk (kiedyś pisane „Mokrsk”, zatem: mokre miejsce) i inne. Szczególnie interesujące dla problematyki związanej z tradycją Mazowsza są nazwy kulturowe. W nazwie wsi Staroźreby występuje staropolski źreb, oznaczający los, udział ziemi, miarę roli, łan. Również Wyszogród – to w pierwotnym znaczeniu gród położony na wzgórzu. Kilka miejscowości w powiecie płockim ma nazwy wskazujące, iż są to średniowieczne osady służebne, których mieszkańcy wypełniali określone obowiązki względem księcia: w Kobylnikach hodowano konie, w Sokolnikach układano sokoły do polowań, a w Psarach – psy, natomiast mieszkańcy Kuchar oraz Szewców – obsługiwali zapewne pański dwór. Wśród nazw miejscowych obecnego powiatu płockiego – językowo bezsprzecznie polskich – zdarzają się również obcego pochodzenia, np. nazwa wsi Wilkęsy (w gminie Drobin) pochodzi niewątpliwie z języka Prusów, plemienia najeżdżającego we wczesnym średniowieczu ziemie Mazowsza. Liczymy ponad 109 tys. mieszkańców. Wobec wyodrębnienia Płocka, ze statusem miasta na prawach powiatu, nasza struktura rozpoznawalna jest jako powiat płocki – ziemski. Nazwa jest adekwatna do bogactwa naszej ziemi, zarówno w walory rolnicze, jak również turystyczne i przyrodniczo-kulturowe. Siedzibą samorządu powiatu jest Płock, książęcy gród nad szeroko rozpostartą Wisłą. Tu, na wysokiej skarpie wznosi się bazylika katedralna, której początki budowli sięgają XI wieku. Zachwyca w niej bogata polichromia i replika słynnych Drzwi Płockich. Kaplica królewska kryje prochy władców Polski: Władysława Hermana i jego syna Bolesława Krzywoustego. Muzeum Mazowieckie w Płocku słynie z najbogatszych w kraju zbiorów sztuki secesyjnej. Bogactwo naszego dziedzictwa kulturowego to wspaniałe świątynie z pieczołowicie utrzymanymi wnętrzami, świadczącymi o dawnej świetności i szacunku do przeszłości dziejowej Ziemi Płockiej. Warto zwiedzić nasze najstarsze obiekty sakralne: późnoromański ceglany kościółek w Rokiciu z XIII w., zabytek klasy „O”, o którym głosi legenda, że tu zostały ukryte skarby Templariuszy. Swym pięknem i oryginalnością zachwycają XVII i XVIII-wieczne drewniane kościoły w Troszynie i Dobrzykowie. Ważną rolę w dziedzinie upowszechniania lokalnych tradycji, a tym samym promowaniu regionu, spełniają placówki muzealne i regionalne izby pamięci, a także stowarzyszenia, szkolne koła zainteresowań, regionaliści. Przykładem może być działalność Społecznego Muzeum Ziemi Gąbińskiej im. Sławoja Felicjana Składkowskiego. Niezależnie od stałej ekspozycji prezentującej postać polityka i generała Sławoja Felicjana Składkowskiego organizowane są tu często bardzo interesujące wystawy czasowe, poświęcone historii regionu, upamiętniające wojenne dramaty, opowiadające o patriotyzmie oraz codzienności mieszkańców Gąbina i okolic. Muzeum powstało z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Gąbińskiej, działającego w Gąbinie od 1975 roku. Dzięki społecznej pracy członków Towarzystwa istnieje nie tylko placówka muzealna, ale również organizowane są uroczystości patriotyczne, sesje popularnonaukowe, konkursy (np. Gąbin moje miasto – wczoraj i dziś, Wojna i okupacja na terenie Gąbina i okolic). Bogate archiwum TMZG służy magistrantom i doktorantom oraz autorom publikacji historycznych. Istotne dla procesu kształtowania świadomości historycznej, patriotycznej i kulturowej dzieci i młodzieży są działania edukacyjne prowadzone przez szkoły. W Bodzanowie przy Publicznym Gimnazjum im. Polskiej Organizacji Zbrojnej działają Koło Historyczne oraz Koło Towarzystwa Przyjaciół Armii Krajowej. Dzięki współpracy szkoły z wieloma instytucjami i organizacjami samorządowymi oraz stowarzyszeniami program działań podejmowanych przez młodzież jest imponujący. Uczniowie poznają historię regionu i poszukują jej specyficznych elementów, które można wykorzystać w opracowaniu oferty turystycznej. Uczestniczą w projektach polegających na poznawaniu folkloru polskiego, żydowskiego, historii osadników olenderskich. Współpracują ze Związkiem Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych, Żydowskim Instytutem Historycznym, Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Muzeum Mazowieckim. Archiwizują stare fotografie. Wydają „Zeszyty Historyczne” i współredagują „Gazetę Gminy Bodzanów” ze stałą rubryką „Galeria Historyczna”. Dobrą formą upowszechniania wiedzy historycznej i dziedzictwa kulturowego są różnorodne tablice informacyjne, które nie tylko zachęcają turystów do zwiedzania powiatu płockiego, ale także przekazują zamieszczoną na nich rzetelną informację dotyczącą miejscowości czy najbliższej okolicy. Takie tablice są w Orszymowie i Lasocinie. Powstały one w ramach projektu „Tablice pamięci”, zrealizowanego przez dzieci i młodzież ze Szkoły Podstawowej w Małej Wsi i Społecznego Liceum Ogólnokształcącego w Małej Wsi ze środków Fundacji Wspomagania Wsi oraz Gminnego Ośrodka Kultury. Na terenie powiatu płockiego, w ramach ponadlokalnego projektu „Terenowy System Informacji”, ustawione zostały wielkoformatowe plansze zachęcające turystów do zwiedzania powiatu. Fachowo zaprojektowane tablice z promocyjnym hasłem, czytelną mapą, legendą i opisem znajdują się w Grabinie, Woli Łąckiej, Nowym Duninowie, Reczynie i Drobinie. O piastowskich korzeniach Ziemi Płockiej świadczą pozostałości średniowiecznych siedlisk w Proboszczewicach i Szeligach, gdzie do dziś pozostały czytelne resztki wałów i fosy. „Perełką” architektoniczną naszego powiatu jest Pałac w Łącku z 1873 r., była letnia rezydencja Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego, założyciela Stada Ogierów, obecnie pięknie odrestaurowany. Spośród pałaców i dworów na terenie powiatu: w Słubicach, Bromierzyku, czy Worowicach urzeka zabytkowy dwór rodziny Gorzechowskich w Kucharach, gdzie w latach 1920-1939 tu mieszkała i tworzyła Helena Mniszkówna, autorka „Trędowatej”. Niektóre zabytkowe dwory zostały zaadoptowane na domy pomocy społecznej w Brwilnie, Goślicach, Koszelewie, Miszewie Murowanym Wyszogrodzie i Zakrzewie, gdzie samorząd powiatu zapewnia ludziom potrzebującym profesjonalną opiekę i godne życie. Dzięki ciągłym inwestycjom i modernizacjom obiektów szkolnych młodzież z terenów wiejskich kształci się w coraz nowocześniejszych warunkach i otrzymuje coraz bogatszą ofertę kierunków nauczania. Powiat jest organem prowadzącym dla ponadgimnazjalnych szkół w: Gąbinie, Wyszogrodzie, Staroźrebach, Goślicach i Płocku. Martyrologium Ziemi Płockiej stanowią miejsca pamięci narodowej, pomnik ofiar wojny bolszewickiej z 1920 roku w Bielinie, gm. Słupno, odsłonięty w 2001 roku, z tablicą upamiętniającą nazwiska dziewiętnastu poległych bohaterów, mogiła rozstrzelonych w latach 1940-1945 300 mieszkańców Płocka i okolic w lasach brwileńskich, gm. Stara Biała, pomnik na cmentarzu parafialnym w Bielsku poświęcony poległym w I wojnie światowej, cmentarz żołnierzy poległych w Kampanii Wrześniowej w Dobrzykowie, gm. Gąbin oraz Wzgórze Pamięci w Wyszogrodzie, swoiste sacrum przepiękny pomnik – jakoby starożytny kamienny krąg – czczący herosa Armii „Poznań” i „Pomorze” odsłonięty w 1999 roku, w 60 rocznicę Bitwy nad Bzurą. Najbogatsza na Mazowszu sieć jezior i malowniczy krajobraz Wisły, „dziko” meandrujące rzeki, rzeczki i strumyki są tu rajem dla amatorów sportów wodnych, kajakarzy, żeglarzy, motorowodniaków, ciekawskich nurków i wędkarzy. Powiat płocki doskonale spełnia warunki do plażowania i orzeźwiających kąpieli. Wysoki standard urlopowania nad wodą zapewniają hotele: „Dębowa Góra” w Rumunkach oraz „Rusałka” w Grabinie, gm. Łąck. Do wypoczynku na łonie natury zapraszają stanice wodne i ośrodki turystyczne, a przede wszystkim gospodarstwa agroturystyczne, które oferują wypoczynek z dala od wielkomiejskiego zgiełku, wśród pól, lasów, urokliwych zagajników, nad jeziorem lub nad leniwie snującą się strugą. Turysta, pozna tu smak staropolskiej, domowej kuchni, tradycyjnych potraw, zup, mięsiw i ryb przyprawianych ziołami z mazowieckich łąk. Odnajdzie tu spokój, naturalne piękno przyrody, ukojenie pośród barwnego krajobrazu, w otoczeniu sędziwych lasów, śpiewu łopocących ptaków, połyskujących rybich łusek, tuż pod jeziorną taflą. Warto zatrzymać się, na chwilę, na leśnych duktach Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego, zachwycić się pięknem przyrody, obfitym kwieciem, podpatrywać życie gniazdującego ptactwa i wolnożyjących tu szczęśliwych czworonogów. Warto przebyć edukacyjną ścieżkę przyrodniczą, przejechać po rowerowych szlakach w gminach Łąck i Gąbin. A dla potrafiących utrzymać się w siodle lub na oklep, zapraszamy do łąckiego Stada Ogierów, ośrodka jeździeckiego w Cierszewie, Janoszycach, czy Wilczkowie. Zapraszamy do udziału w naszych cyklicznych imprezach kulturalnych i rekreacyjno-sportowych: * Regaty żeglarskie o puchar Marszałka Województwa Mazowieckiego, Starosty Płockiego i Wójta Gminy Nowy Duninów, * Mistrzostwa w skokach przez przeszkody młodych koni w Łącku, * Jarmark Norbertański w Bodzanowie, * Przeglądy Zespołów i Kapel Ludowych w Staroźrebach oraz Orkiestr Dętych w Drobinie, * Dożynki Powiatu Płockiego organizowane w kolejnych gminach powiatu, * Powiatowy Dzień Ziemi w Słubicach, * Dzień Samorządu Terytorialnego. Cieszą nas sukcesy mieszkańców powiatu płockiego. Jednym z nich jest Paweł Szkopek, ubiegłoroczny mistrz Europy w zawodach motocyklowych. Koniecznie należy odwiedzić Galerię „Koszelówka”, która wystawia poplenerowe prace malarzy, grafików i rzeźbiarzy, artystów i utalentowanych amatorów, którzy ukochali tę ziemię i uwieczniają jej piękno w swojej artystycznej twórczości. Warte odwiedzin jest Muzeum Ziemi Gąbińskiej, posiadające unikalne w skali kraju, bogate zbiory dokumentów poświęconych życiu i działalności swojego patrona – Sławoja Felicjana Składkowskiego. Sielskości i łagodności naszej urokliwej Ziemi Płockiej dodają kołyszące się łany zbóż, barwne, soczyste owoce z obfitych sadów i zadbanych plantacji. Pasące się na zielonych pastwiskach domowe zwierzaki, hasające po polach zające, kojący szum drzew i zapach leśnego runa z wędrującymi maluczkimi stworzonkami radują nasze oczy i duszę. A tajemnicze, prastare kościółki i kapliczki wypełniają nas zadumą i ciekawością ich odkrywania.
5 listopada zapaliliśmy znicze w miejscach pamięci narodowej: obok Poczty Głównej, przy budynku Muzeum Regionalnego oraz pod Pomnikiem Tadeusza Kościuszki: ''W 1979 roku w Siedlcach odsłonięto tablicę ku pamięci pracowników siedleckich urzędów Poczty i Telekomunikacji, na której Marian Rzętała jest wymieniony wśród uczestnikówW Płocku mamy różne miejsca pamięci narodowej. Jedne są znane, często odwiedzane, a o niektórych niemal nikt nie wie. Takim stosunkowo mało znanym miejscem, odwiedzanym jedynie przy okazji rocznic, jest Bratnia Mogiła, miejsce pochówku około 100 mieszkańców miasta biorących udział w Obronie Płocka w 1920 roku. Kto wie, gdzie się ona znajduje? No właśnie mało kto wie, a jeszcze mniej ludzi odwiedza to miejsce. Przed rokiem płoccy harcerze z Hufca ZHP Płock im. Obrońców Płocka 1920 roku, z okazji 101. rocznicy obrony Płocka przed bolszewikami oraz 100 rocznicy odznaczenia Płocka i jego mieszkańców Krzyżem Walecznych przygotowali ciekawy program. Jednym z wydarzeń, 17 sierpnia był zorganizowany przez harcerzy uroczysty Capstrzyk przy Bratniej Mogile na ul. Targowej, gdzie wspólnie z mieszkańcami miasta, oddany został hołd bohaterom. Zdaniem naszego czytelnika w tym roku dotarcie do Bratniej Mogiły będzie wręcz niemożliwe, albo bardzo utrudnione. – 19 listopada 1934 roku, kiedy wybudowana została linia kolejowa do Sierpca, Bratnia Mogiła została niejako oddzielona torami od miasta. W ostatnich latach dostęp do tego miejsca, do którego kierował nas znak „Miejsce Pamięci Narodowej”, prowadził betonowymi płytami od Targowej. Postanowiłem tam dotrzeć, niestety znak skierował mnie na metalowy plot, odgradzający jakąś budowę. Nie ma żadnej możliwości, by wjechać tam, choćby rowerem. Owszem jest droga piesza, ale bardzo utrudniona, bo wysoką kładką nad torami na dworcu kolejowym. Jeśli ktoś nie wie, w którym miejscu jest Bratnia Mogiła, to raczej tam nie trafi. A ja pamiętam czasy, gdy można było tam dojechać nawet samochodem, przywieźć kwiaty, znicze. Odbywały się tam rajdy, ludzie chodzili na spacery oddawać hołd poległym – tłumaczy. W 1920 roku, podczas Obrony Płocka zginęło bohaterską śmiercią około 300 płocczan. Większość z nich została pochowana na Cmentarzu Garnizonowym, około 100 osób leży w Bratniej Mogile. Więcej, w tym komentarz do sprawy Urzędu Miasta Płocka, w kolejnym wydaniu Tygodnika Płockiego. Jol. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za komentarze Internautów do artykułu: Nie tak powinno się dbać o dojazd do płockich miejsc pamięci... Bratnia Mogiła prawie niedostępna?. Jeżeli uważasz, że komentarz powinien zostać usunięty, zgłoś go za pomocą linku "zgłoś".
Rozpoczął się przed Najwyższym Trybunałem Narodowym pierwszy proces oświęcimski. Sądzonych był 40 członków załogi obozu KL Auschwitz. 23 osoby skazano na śmierć (dwa wyroki zmieniono na dożywocie), sześciu skazano na dożywocie, jedną osobę uniewinniono, a pozostali dostali kary od 3 do 15 lat pozbawienia wolności.
48VfLn9.